De gemeenteraad kent een boel vaste begrippen die regelmatig worden gebruikt, maar niet altijd algemeen bekend zijn. Daarom op deze pagina een lijstje waarmee raadzaamschagen.nl zoveel mogelijk begrippen probeert te omschrijven. Termen worden uitgelegd en een aantal spelregels met betrekking tot het vergaderen zijn er in terug te vinden.
Mocht je begrippen missen, of opmerkingen hebben over het gebruik van bepaalde woorden? Laat dit weten, dan vullen we de lijst aan! griffie@schagen.nl
De agendacommissie bestaat uit de burgemeester, de vicevoorzitter van de raad en de voorzitters van de oordeelsvormende vergaderingen. Zijn bereiden de agenda’s van de oordeelsvormende vergaderingen voor.
Een ambtenaar is iemand die in dienst van de overheid. Raadsleden zijn, net als wethouders, politieke ambtsdragers. Zij hebben geen arbeidsovereenkomst en zijn dus geen ambtenaar
Een amendement is een wijziging op een ingediend raadsvoorstel.
De begroting geeft een overzicht van de plannen voor het komende jaar, de kosten ervan en hoe de plannen betaald gaan worden (bijvoorbeeld door lastenstijging). Het college stelt de begroting op. De raad bespreekt de begroting en stelt de begroting vast.
Een bespreekstuk is een stuk dat wel in de raad wordt besproken, in tegenstelling tot en hamerstuk. Het is een voorstel waarover in de raadsvergadering discussie plaatsvindt.
Raadsleden moeten, voordat zij hun functie kunnen uitoefenen, een ambtseed afleggen. Hierin beloven zij trouw aan de Grondwet. Afhankelijk van de levensovertuiging van het raadslid kan hij of zij ook trouw zweren. Wethouders, griffiemedewerkers, de burgemeester en steunfractieleden zijn tevens verplicht de ambtseed af te leggen.
De burgemeester vormt samen met de wethouders het dagelijks bestuur van de gemeente. Daarnaast heeft ze eigen taken en bevoegdheden. Zo is ze verantwoordelijke voor de openbare orde en veiligheid én is ze de voorzitter van de gemeenteraad.
Als inwoner heb je het recht om een onderwerp of voorstel op de agenda van de gemeenteraad te plaatsen. Burgerinitiatief wordt dat genoemd. De raad is verplicht om dit punt mee te nemen en zich erover te beraadslagen.
De partijen die wethouders leveren, worden de coalitiepartijen genoemd. Zij hebben (in de meeste gevallen) gezamenlijk een meerderheid in de gemeenteraad.
Het coalitieakkoord is een plan opgesteld door de partijen die samen de coalitie vormen. In dit plan staat beschreven wat ze de komende vier jaar gaan doen en willen bereiken. Coalitieakkoord 2022-2026
Het coalitieakkoord is een plan opgesteld door de partijen die samen de coalitie vormen. Het coalitieakkoord bevat de belangrijkste doelstellingen voor het beleid van het college in haar regeringsperiode: wat wil het college doen en bereiken in de komende periode? Op die vraag komt antwoord.
De gekozen politieke partijen bepalen samen de inhoud van het akkoord. Hiervoor nodigt de grootste partij andere partijen uit voor de onderhandelingen over de nieuw te vormen coalitie. Zij moeten het dan eens worden over de diverse doelstellingen. Het definitieve akkoord is daarmee een compromis tussen de verschillende partijstandpunten.
Het huidige coalitieakkoord van de gemeente Schagen heeft als titel 'Doorbouwen op een gezond fundament' en is in de raadsvergadering van 14 juni 2022 door de raad aangenomen. Benieuwd wat erin staat? Lees het hier : Coalitieakkoord 2022-2026
Alle raadsleden van één politieke partij vormen samen de fractie van die partij.
De fractievoorzitter geeft leiding aan de fractie.
Soms beslist het college van B&W dat er voor een bepaald agendastuk geheimhouding wordt opgelegd. Dit agendastuk wordt dan in een besloten vergadering behandeld. Op dat moment wordt ook besloten tot wanneer het geheim is. Uiteindelijk wordt alles ooit openbaar.
Kort gezegd, is de gemeenteraad de baas van de gemeente. De gemeenteraad bepaalt namelijk in hoofdlijnen het gemeentebeleid en controleert of het college (de burgemeester en de wethouders) het beleid goed uitvoert. De belangrijkste taak van de gemeenteraad is om, namens de inwoners van de gemeente, besluiten te nemen. Dit gebeurt in de maandelijkse raadsvergadering die plaatsvindt in de raadszaal van het gemeentehuis.
Een hamerstuk betekent dat fracties akkoord zijn met het voorstel, voorafgaand aan de vergadering. Hierover hoeft vervolgens in de raadsvergadering dus niet meer over gesproken te worden.
Een hoorzitting wordt ook wel een inspraak- of inloopbijeenkomst genoemd en wordt georganiseerd door het college om de mening te horen van burgers, maatschappelijke organisaties en/of instellingen over bepaalde onderwerpen. In de regel wordt er geen discussie gevoerd tijdens eenhoorzitting.
Een initiatiefvoorstel is een voorstel dat door een raadslid wordt gemaakt, ingediend en op de agenda van de raad wordt geplaatst.Vervolgens beslist de voltallige raad of het wordt aangenomen of verworpen.
Iedere inwoner heeft het recht om in te spreken. Op deze manier kan iemand de raad duidelijk maken hoe hij of zij over een bepaald onderwerp denkt. De inspreker moet vooraf melden bij de griffie dat hij van het spreekrecht gebruik wil maken.
Een interpellatie is een politiek instrument om politiek gevoelige onderwerpen aan de orde te stellen. Tijdens een interpellatiedebat stelt het raadslid een collegelid vragen over een bepaald onderwerp.
Interruptie is het in de rede vallen van iemand die in de vergadering aan het woord is.
De kadernota, ook wel voorjaarsnota genoemd, wordt opgesteld ter voorbereiding op de jaarlijkse begroting waarin inzichtelijk wordt gemaakt in hoeverre de doelstellingen van de gemeente behaald worden en welke(financiële) middelen daarvoor nodig zijn. Dit is een wettelijke verplichting voor elke gemeente in Nederland.
De kadernota, ook wel voorjaarsnota genoemd, wordt opgesteld ter voorbereiding op de jaarlijkse begroting waarin inzichtelijk wordt gemaakt in hoeverre de doelstellingen van de gemeente behaald worden en welke(financiële) middelen daarvoor nodig zijn. Dit is een wettelijke verplichting voor elke gemeente in Nederland.
Het totaal aantal uitgebrachte stemmen bij een verkiezing gedeeld door het aantal zetels wordt de kiesdeler genoemd.
In een motie wordt een oordeel, wens of verzoek naar het college uitgesproken. Een motie is een politieke verklaring en kan bijvoorbeeld gaan over een voorstel waar de raad een besluit over neemt. Een motie wordt altijd schriftelijk ingediend bij de voorzitter van de raad (de burgemeester). Het college is niet verplicht om een motie uit te voeren. Echter, voert het college een aangenomen motie niet uit, dat heeft het college wel iets uit te leggen. Wordt deze verklaring niet geaccepteerd, dan kan er een motie van treurnis, afkeuring of (erger) wantrouwen aangenomen worden.
De oppositie wordt gevormd door de partijen die geen wethouder hebben geleverd. Zij zijn dus niet in de uitvoerende macht vertegenwoordigd.
De fractievoorzitters van alle partijen die een zetel hebben in de gemeenteraad vormen samen het presidium. Zij houden nauwkeurig alle procedures in de gaten en het functioneren van de gemeenteraad in algemene zin. De burgemeester is aanwezig bij de vergaderingen van het presidium, net als de griffie die verantwoordelijk is voor de ondersteuning.
Het quorum is het minimum aantal aanwezigen dat bij een vergadering aanwezig moet zijn om een rechtsgeldig besluit te kunnen nemen. Zo mag de raadsvergadering alleen doorgaan wanneer minimaal 50% van de raadsleden aanwezig is.
In de gemeente Schagen vindt er elke zes weken een raadsvergadering plaats. In deze vergadering worden de besluiten genomen. Het uiteindelijke doel is te komen tot een meerderheidsstandpunt op basis van argumentatie of overtuiging. Daarna is het aan het college van burgemeester en wethouders om over te gaan op de uitvoering van de genomen besluiten.
Na het bepalen van de kiesdeler wordt het aantal stemmen per fractie gedeeld door de kiesdeler. De uitkomst hiervan (naar beneden afgerond) geeft het aantal volle zetels dat wordt toegewezen aan een partij. Vervolgens worden de restzetels verdeeld. Dit is een ingewikkelde berekening volgens het systeem van de grootste gemiddelden. Voor de liefhebber: het systeem van grootste gemiddelden... 1. eerst wordt voor alle partijen berekend hoeveel stemmen per zetel op een bepaalde partij zouden zijn uitgebracht, als die partij één zetel extra zou krijgen. De op de partij uitgebrachte stemmen worden dus gedeeld door het aantal behaalde 'volle' zetels +1 2. de uitkomsten van deze berekening zijn gemiddelden; zij worden naar grootte gerangschikt 3. de eerste restzetel gaat naar de partij met het grootste gemiddelde. Voor deze partij wordt opnieuw berekend wat het gemiddelde nu is, uitgaande van het aantal volle zetels, de toegewezen restzetel en één extra zetel 4. als er nog een restzetel te verdelen is, wordt deze toegewezen aan de partij met nu het grootste gemiddelde 5. het centraal stembureau herhaalt zo nodig deze procedure, totdat alle restzetels verdeeld zijn
Met een stemverklaring geeft een raadslid kort aan waarom zijn of haarpartij voor of tegen een voorstel stemt. De stemverklaring mag worden gegeven bij de stemming over een raadsvoorstel.
Elke vier jaar kiezen de inwoners van de gemeente Schagen (iedereen van 18 jaar en ouder) tijdens de gemeenteraadsverkiezingen degene die hen mogen vertegenwoordigen in de gemeenteraad.
In het verkiezingsprogramma staan alle plannen van een politieke partij voor de komende vier jaren.
Wanneer iemand niet op een verkiesbare plek op de lijst staat, maar het aantal stemmen op die persoon is minimaal 25% van de kiesdeler én het zijn er meer dan iemand die wel op wel een verkiesbare plek staat, dan kan diegene met voorkeurstemmen alsnog gekozen worden om lid te worden van de gemeenteraad.
Een wethouder wordt benoemd door de gemeenteraad. Samen met de burgemeester vormen de wethouders het college van burgemeester en wethouders (B&W) en besturen zij de gemeente. Het aantal wethouders is overigens afhankelijk van het aantal raadsleden en dus van het aantal inwoners. Iedere wethouder heeft zijn of haar eigen taakgebied, bijvoorbeeld onderwijs of economie. De wethouder komt op voor de belangen van zijn of haar taakgebied. Wethouders hebben hierover overleg met ambtenaren van het Rijken de provincie. Ze hebben ook gesprekken met bewoners, bedrijven en organisaties.
Een zetel is letterlijk een plek in de gemeenteraad. De gemeente Schagen heeft 29 raadsleden en dus 29 zetels te verdelen bij de verkiezingen. Dit aantal is afhankelijk van het aantal inwoners.
De algemene beschouwingen zijn de jaarlijkse besprekingen tussen het college en de gemeenteraad over de gemeentebegroting.
Het college van burgemeester en wethouders (B&W) vormt het dagelijks bestuur van de gemeente. Zij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de besluiten die de gemeenteraad neemt. Het college is verantwoording schuldig aan de raad.
De griffie legt elke twee weken een lijst met ingekomen stukken voor aan de gemeenteraad. Op deze lijst staan alle ingekomen brieven vermeld die aan de raad zijn gericht.
Een motie van wantrouwen is bijzonder en doorgaans niet veelvoorkomend. Een motie van wantrouwen kan een motie zijn waarin expliciet het vertrouwen ineen wethouder en/of het college wordt opgezegd. Wanneer zo’n motie wordt aanvaard, dan treedt de wethouder af of kan daartoe worden gedwongen.
Soms wenst een raadslid meer informatie van het college overeen genomen besluit. Het raadslid kan dan schriftelijke vragen stellen doordeze in te dienen bij de voorzitter van de raad. In de praktijk loopt dit via de griffie. Bijzonder aan deze schriftelijke vragen is dat de andere raadsleden én de lokale media ook worden geïnformeerd.
